Opuszczony pałac na Łotwie: Kaucmindes muiža

Kautzemünde (Kaucmindes) leży w bezpośrednim sąsiedztwie pałacu książęcego Rundale (Ruhenthal), który nazywany jest "Wersalem Kurlandii".  Kautzemünde powstało dopiero z biegiem czasu poprzez połączenie kilku majątków.

W 1513 roku landrat zakonu krzyżackiego Wolter von Plettenberg przekazał rycerzowi zakonnemu Martinowi Schulte kawałek ziemi. Drugie nadanie miało miejsce w 1469 roku i dotyczyło kolejnego kawałka ziemi. Te dwie darowizny były kamieniem węgielnym pod późniejszy majątek Kautzemünde o powierzchni 1350 ha.

Rodzina v. Schulte pozostała właścicielami majątku do 1753 roku. W wyniku sprzedaży w trakcie różnych podziałów spadku Kautzemünde przeszło w posiadanie bałtyckiej rodziny v. Schoeppingk. Baron Schoeppingk wyznaczył na spadkobierczynię swoją jedyną córkę Juliane. Wyszła ona za mąż za majora barona Petera von der Pahlen, który był w służbie rosyjskiej.

Peter von der Pahlen pozostawił głębokie ślady nie tylko w historii Kurlandii, ale także w historii Rosji poprzez swoje dojście na dwór carski. W 1799 roku został podniesiony do rangi hrabiego i został Wielkim Kanclerzem Zakonu Maltańskiego. Najbardziej znany jest jednak ze swojej roli w zamachu na cara Pawła I. Jego syn i następca Aleksander I wysłał wtedy von der Pahlena na wszelki wypadek do swoich posiadłości w Kurlandii. Nie pozostało to bez konsekwencji dla Kautzmünde, gdyż nie tylko zreorganizował on majątek i powiększył posiadłość, ale także wybudował obecny dwór. Kautzemünde pozostało w rodzinie von der Pahlen aż do łotewskiej reformy rolnej w 1920 roku.

Na podstawie cech stylistycznych dwór można datować na około 1780 rok. Nawet bez dokumentów można założyć, że dom został zbudowany według planów mistrza budowlanego Severina Jensena, który od 1772 roku był nadwornym architektem księcia Kurlandii.

Większość przestronnych budynków gospodarczych majątku pochodzi z czasów hrabiego Petera von der Pahlen (1824-1907). On też zmienił wewnętrzny układ przestrzenny domu. Zmieniono enfiladowy układ pomieszczeń przechodzących jedno w drugie oraz ogólnie wąskie klatki schodowe, które były niewygodne dla życia domowego.

Za czasów hrabiego Paula von der Pahlen (1862-1942), ostatniego właściciela, pod kierunkiem architekta Leo Reyniera dokonano ostatnich i najobszerniejszych zmian konstrukcyjnych pałacu. Ze względu na dużą liczbę dzieci w rodzinie hrabiego, istniejące pomieszczenia nie były już wystarczające. Dlatego też rozbudowano boczne skrzydła i połączono je z głównym domem. W rezultacie powstał dzisiejszy widok w kształcie podkowy.

Po przejęciu przez młodą Republikę Łotewską w zamku początkowo powstała rodzima szkoła naukowa. W okresie sowieckim pełnił on funkcję akademika i przedszkola. Po odzyskaniu przez Łotwę niepodległości zamek został sprywatyzowany. Niestety od tego czasu prowadzono jedynie niewystarczające działania konserwacyjne, a dom uległ widocznej degradacji.

Obecny stan można więc określić jako ruinę. Dom ma jednak wystarczający potencjał i wielkość, aby przy dobrym pomyśle i oczywiście odpowiedniej lokacie kapitału przekształcić go w ciekawy projekt. Nie byłby to pierwszy dom, który zostałby wskrzeszony z ruiny.